- Lees
- Leidinggevende
- Verwijzer
- HR-Professionals
- Medewerker
Opmerken: stress vroegtijdig herkennen is cruciaal
Stress op de werkvloer is een groot en zelfs groeiend probleem. Steeds meer medewerkers ervaren mentale druk en dat kan negatieve gevolgen hebben. Voor veel bedrijven en organisaties wordt dit probleem opeens pijnlijk duidelijk, wanneer de kosten voor langdurig zieke medewerkers oplopen. In dit artikel lees je waarom vroegtijdige signalering van stress zo belangrijk is en welke signalen je herkent. Daarnaast geven we praktische tips over wat jouw bedrijf of organisatie kan doen.
In dit artikel leggen we uit:
- wat stress precies is en wanneer stress problematisch kan zijn;
- waarom vroegtijdige herkenning van stress cruciaal is;
- hoe je signalen van stress bij medewerkers kunt herkennen;
- wat leidinggevenden en HR-managers kunnen doen om stress te herkennen.
Wat is stress en wanneer is de negatieve kant op zijn sterkst?
Stress is eigenlijk een natuurlijke reactie op druk of op verandering. Als stress binnen een korte tijdsperiode voorkomt, kan dat functioneel zijn. Stress kan namelijk de alertheid van medewerkers verhogen. Daardoor kan een medewerker in sommige gevallen beter presteren en leveren. Het gaat pas mis, wanneer stress langdurig aanhoudt en er onvoldoende herstelmomenten zijn. In dat geval kan stress zelfs schadelijk zijn, want chronische stress tast het welzijn van medewerkers aan. De kans op angstklachten, depressies, (langdurig) ziekteverzuim of een burn-out is vele malen groter, wanneer een medewerker langdurig stress ervaart.
‘De kans op een burn-out, is vele malen groter wanneer stress op de werkvloer niet wordt gezien’
Waarom het van essentieel belang is om stress vroegtijdig te herkennen
Het vroegtijdig herkennen van stress heeft voordelen. Je kunt hiermee voorkomen dat medewerkers uitvallen. Het vroegtijdig opmerken van stress heeft daarnaast nog meer voordelen. Door stress tijdig te signaleren kan langdurige uitval worden voorkomen. Daarnaast bespaar je kosten. Verzuim en vervanging van medewerkers, zorgen voor hoge kosten. Uiteraard is het ook belangrijk om medewerkers te steunen, wanneer dit het geval is, blijven zij langer betrokken. Talent blijft dan langer werkzaam. Preventieve aandacht voor de mentale gezondheid van medewerkers, vergroot daarnaast de weerbaarheid van teams.
‘Verzuim en vervanging brengen hoge kosten mee’
Het is dus belangrijk om in een vroegtijdig stadium stressklachten bij medewerkers op te merken en te herkennen. Zo voorkom je dat
- Dat medewerkers uitvallen door een burn-out: door tijdig stressklachten te signaleren, kan langdurige uitval worden voorkomen.
- Kostenbesparing: verzuim en vervanging van medewerkers, brengen hoge kosten met zich mee.
- Behoud van talent: medewerkers die zich gesteund voelen, blijven langer betrokken en willen blijven ontwikkelen binnen de organisatie.
- Versterken van veerkracht: preventieve aandacht voor mentale gezondheid vergroot de weerbaarheid van teams.

Opmerken van stress bij medewerkers
Opmerken en herkennen van stress onder medewerkers is zeer belangrijk. In veel gevallen is het vooral heel belangrijk om medewerkers, leidinggevenden en HR-professionals de juiste opleidingen te bieden om stress in een vroegtijdig stadium te herkennen. Om die reden werken wij binnen SpecialistenNet met het zogenaamde 5O-model. Wij zijn namelijk van mening dat mentale gezondheid en psychisch verzuim nooit rechtlijnig zijn. Sterker nog: samen met psychologen onderzochten en ontwikkelden wij een vijfstappenmodel dat kan bijdragen aan een vitale en mentaal gezonde werkvloer.

De O’s staan voor Opleiden, Opmerken, Opknappen, Opbloeien en Ophelderen. In dit artikel vertellen we je meer over de ‘O’ van Opleiden. Het gaat in dit geval niet over de doorgroeimogelijkheden van medewerkers binnen organisaties, maar veel meer over het opleiden van professionals om stress en stressfactoren binnen een organisatie te herkennen.
Signalen van stress bij medewerkers
Om stressklachten bij medewerkers in een vroeg stadium te signaleren, is he van belang om te weten dat stress zich op verschillende manieren uit. Let als leidinggevende of HR-professional vooral op verschillende signalen. Stress uit zich onder andere in fysieke signalen, emotionele signalen, cognitieve signalen en gedragsmatige signalen.
Fysieke signalen bij stress
- Vermoeidheid
- Hoofdpijn
- Slaapproblemen
Emotionele signalen bij stress
- Prikkelbaarheid
- Cynisme
- Terugtrekgedrag
Cognitieve signalen bij stress
- Concentratieverlies
- Vergeetachtigheid
- Besluiteloosheid
Gedragsmatige signalen bij stress
- Verminderde prestaties
- Verhoogd ziekteverzuim
- Vermijden van sociale interactie

Wat kun je als leidinggevende of HR-manager doen, om stress vroegtijdig te herkennen?
Het is van belang dat je tijd investeert om stress bij medewerkers te herkennen. Stap één is stress opmerken of herkennen. Pas als dat het geval is kun je verdere actie ondernemen. Volg daarom trainingen in stresssignalering en gespreksvoering. In dit soort trainingen en cursussen leren leidinggevenden hoe zij de verschillende signalen van stress herkennen. Zorg vooral ook voor een open en prettige cultuur op de werkvloer. Een veilige werkomgeving, waarin mentale gezondheid bespreekbaar is, voorkomt escalatie en uitval.
Werk samen met bedrijfspsychologen of vitaliteitscoaches. Professionele ondersteuning helpt in de preventie tegen stress op de werkvloer. bedrijfspsychologen en andere professionals kunnen daarnaast helpen met het inzetten van praktische tools, zoals een stresscheck of een vitaliteitsmeting. Het herkennen van stress is dus stap één. Daarna is het van belang om actie te ondernemen.
- Volg trainingen of opleidingen in stresssignalering en gespreksvoering. Leidinggevenden kunnen leren hoe ze signalen herkennen en bespreekbaar maken.
- Creëer een open cultuur. Een veilige werkomgeving waarin mentale gezondheid bespreekbaar is, voorkomt escalatie.
- Werk samen met bedrijfspsychologen of vitaliteitscoaches. Professionele ondersteuning helpt bij het opzetten van preventieve programma’s.
- Gebruik tools zoals stress-checks of vitaliteitsmetingen. Objectieve metingen kunnen helpen om risico’s inzichtelijk te maken.

Werken aan stresspreventie
Stress bij medewerkers is een serieus en groeiend probleem. Door stress vroegtijdig te herkennen en aan te pakken, kunnen organisaties niet alleen verzuim voorkomen, maar ook bijdragen aan een gezonde, veerkrachtige werkomgeving. HR-managers en leidinggevenden spelen hierin een sleutelrol. Wil je als organisatie meer doen aan stresspreventie of wil je jouw medewerkers helpen om stress op te merken? Ons landelijk netwerk van psychologen is zeer uitgebreid. Zo is er altijd hulp in de buurt. Benieuwd naar wat wij voor jouw organisatie kunnen betekenen? Ons ervaren team staat graag voor jullie klaar.
Wil je als organisatie werk maken van stresspreventie? Neem contact op met ons team en ontdek wat wij voor jou kunnen betekenen.
Herken jij stress bij medewerkers?
Ben jij benieuwd of jij stress bij medewerkers herkent? Start hier onze checklist en ontvang praktische tips om jouw bedrijf (nog) stressbesetendiger te maken.