Inhoud
-
Wat is faalangst?
Faalangst is een complex en persoonlijk gevoel. Het ontstaat wanneer de druk om te presteren niet aansluit bij jouw zelfvertrouwen, omstandigheden of mogelijkheden. Druk ontstaat bijvoorbeeld door hoge verwachtingen van jezelf of anderen, eerdere negatieve ervaringen, een gebrek aan zelfvertrouwen of een negatief zelfbeeld.
Faalangst kent meerdere vormen:
- Cognitieve faalangst. Angst om niet genoeg kennis te hebben;
- Sociale faalangst: Angst voor afwijzing of kritiek van anderen;
- Motorische faalangst. Angst om lichamelijk te falen, bijvoorbeeld bij sport.
Er kan ook een onderscheid gemaakt tussen de reacties in gedrag op de faalangst. Actieve faalangst motiveert iemand om extreem hard te werken uit angst om te falen, wat vaak leidt tot overbelasting. Passieve faalangst daarentegen resulteert in vermijding en uitstelgedrag, omdat iemand bang is dat zijn of haar inspanningen toch zullen mislukken.
-
Symptomen van faalangst
Last van faalangst bij jezelf of collega’s kun je herkennen aan deze symptomen:
- Overmatig piekeren en negatieve gedachten;
- Vermijden van uitdagende of sociale situaties;
- Lichamelijke klachten zoals zweten, trillen of een versnelde hartslag;
- Perfectionisme of juist uitstelgedrag.
-
Faalangst op de werkvloer
Faalangst kan ook op de werkvloer voorkomen, zelfs in een omgeving met veel steun en begeleiding. Je kunt het gevoel hebben dat je niet goed genoeg bent of dat je constant beoordeeld wordt. Dit kan ervoor zorgen dat je prestaties onder druk komen te staan.
Een belangrijke oorzaak voor faalangst op de werkvloer is een hoge werkdruk of een cultuur waarin fouten maken niet geaccepteerd wordt. Maar ook eerdere negatieve ervaringen, zoals kritiek van collega’s of leidinggevenden, kunnen bijdragen aan faalangst.
Andere factoren die zorgen voor faalangst zijn bijvoorbeeld:
- Onrealistische verwachtingen van jezelf of anderen;
- Gebrek aan duidelijke feedback of complimenten;
- Een competitieve werkomgeving;
- Onzekerheid over je eigen capaciteiten.
-
Gevolgen van faalangst
Faalangst kan een grote invloed hebben op het functioneren van medewerkers, zoals:
- Verminderde productiviteit. Door de angst om fouten te maken, kan het moeilijk zijn om aan een taak te beginnen of deze af te ronden. Dit leidt vaak tot uitstelgedrag of inefficiënt werken.
- Gebrek aan ontwikkeling. Medewerkers die zich geremd voelen door faalangst vermijden uitdagingen zoals nieuwe projecten of trainingen, waardoor ze hun potentieel niet volledig benutten en ontwikkeling stil komt te staan.
- Stress en burn-out. De voortdurende angst en druk kunnen leiden tot langdurige stress en zelfs burn-outklachten.
- Negatieve werksfeer. Faalangst kan leiden tot spanningen binnen een team, vooral als collega’s niet begrijpen wat er aan de hand is.
-
Wat jij als leidinggevende kunt doen
Faalangst wordt vaak gezien als een persoonlijk probleem van medewerkers. Terwijl bedrijven en leidinggevenden juist een belangrijke rol spelen bij het verminderen van prestatiedruk en het bevorderen van een positieve werksfeer. Dit kun jij als leidinggevende doen om faalangst te verminderen:
- Check vaker in. Plan regelmatige gesprekken met medewerkers om te peilen hoe het met hen gaat, zowel binnen hun werkende situatie als persoonlijk. Een spontaan, informeel gesprek tijdens de lunch kan ook waardevol zijn.
- Benoem wat je ziet en merkt. Geef op een empathische manier aan dat je veranderingen hebt opgemerkt in het gedrag van de medewerker.
- Geef aan dat je wilt helpen. Durft een medewerker open te vertellen over gevoelens van faalangst? Laat dan weten dat je begrijpt wat hij of zij doormaakt en samen met de medewerker naar oplossingen wilt zoeken.
-
SpecialistenNet bij faalangst
Heb jij hulp nodig bij het ondersteunen van medewerkers die last hebben van faalangst? SpecialistenNet biedt ondersteuning voor mentale klachten door faalangst door het hele land. Door middel van psychologie, coaching en bedrijfsmaatschappelijk werk helpen we medewerkers om te gaan met mentale uitdagingen. Benieuwd naar de mogelijkheden? Neem contact met ons op.